Cognitieve Gedragstherapie
Thijskens
"Cognitief" komt van "cognitie" hetgeen simpelweg "gedachte" betekent. Het is een therapie die zich richt op gedachten en gedrag. Ons denken en ons gedrag worden van jongs af aan als het ware geprogrammeerd, maar ook gebeurtenissen op latere leeftijd, invloeden van relaties, werk, films, religieuze activiteiten, studies geven vorm aan ons denken en handelen. Het is juist ons denken en handelen wat ons voelen bepaalt en niet andersom wat velen denken. Als je denkt dat je druk op de borst te maken heeft met een ernstig hartprobleem ga je je angstig voelen. Als je daarbij steeds je pols checkt wordt deze angst nog groter. Als je denkt dat je tekortschiet op je werk en je daarom isoleert van je collega's ga je je steeds somberder voelen.
Een eerste stap is je bewust worden van je denkgewoontes en je gedrag. Je gaat leren de verborgen gedachten te ontdekken die je negatieve gevoelens veroorzaken. Je voelt je immers nooit zomaar depressief of angstig. Net zo min is er enkel rook zonder vuur. Bij een negatief gevoel zijn er steeds negatieve gedachten die deze veroorzaken. Omdat deze automatisch in je opkomen -je kiest er immers niet voor- noemen we het "automatische gedachten". Vanuit het gevoel dat deze gedachten veroorzaken gaan we handelen en vaak houdt ons gedrag dit gevoel weer in stand. Bijvoorbeeld als je bang bent om in een groep mensen te spreken en dit vermijdt houd je zo de angst in stand. Een dagelijks oefenen je gevoel, je gedachten en gedrag te registreren, maakt dat je je opkomend gevoelens, gedachten en gedrag sneller herkent en vaak geeft dat al een stuk verlichting.
Wanneer je ze herkent, heb je vervolgens de vrijheid om andere keuzen te maken. Daarmee bedoel ik dat je bij een bepaalde automatische gedachte kan kiezen deze in vraag te stellen en helpende gedachten te zoeken. Een voorbeeld is de veelvoorkomende automatische gedachte Iedereen kijkt naar me en vindt me stom. Helpende gedachten kunnen zijn: Mensen zijn met hun eigen zaken bezig. Iedereen kent het gevoel wel eens van te blozen. Wanneer je op merkt dat je vermijdt in een groep vrienden te spreken, ga het het toch doen. Op deze manier kunnen nieuwe gewoontes ontwikkelen, daarmee bedoel ik nieuwe handelingen en gedachten, en daardoor ook nieuwe gevoelens.